چطور در خودمان عادت های سالم و ماندگار ایجاد کنیم؟
طبیعت مردمان یکسان است. این عادات آنهاست که آن ها را از هم متمایز می کند.
کنفوسیوس
شخصیت هر آدمی برآمده از مجموعه عادت‌هایش است. فکر نکنم شما هم با این حرف من مخالفتی داشته باشید. سحرخیز هستید یا شب‌زنده‌دار؟ اگر خودتان را عادت بدهید که هر شب سر ساعت ۱۱-۱۲ بخوابید، آدم سحرخیزی خواهید بود و در نتیجه شخصیت‌تان با آن افرادی که صدماتی که با شب بیداری به بدنشان می زنند را با دلایل غیر منطقی توجیه می کنند متفاوت خواهید بود. به عبارت دیگر، این دست خودمان است که چه جور آدمی باشیم. در این مقاله شما با راه‌های ایجاد عادت های سالم در خودتان آشنا می‌شوید.
راه حل ایجاد عادت های سالم
هر عادتی که دارید، خوب یا بد، از این سه بخش تشکیل می‌شود:
- یادآور: چیزی که باعث شروع عادت می‌شود.
- روال: خودِ عادت.
- پاداش: منفعتی که از انجام دادن عادت نصیب‌تان می‌شود.
اجزای سازنده یک عادت
اگر عادت ها را به اجزای تشکیل دهنده آن تجزیه کنیم به چه عناصری می رسیم؟ برای مثال تخمه خوردن را داشته باشید:
- فوتبال شروع می‌شود (یادآور). اولین چیزی که پس از شروع فوتبال به ذهن‌تان می‌رسد این است که ظرف تخمه را بیاورید و بگذارید کنار دست‌تان. یعنی فوتبال یادآور یا محرک تخمه خوردن است.
- تخمه می‌خورید (روال). این خود عادت است. تخمه می‌شکنید و می‌خورید و فوتبال را تماشا می‌کنید. روالی که هر دفعه طی می‌کنید.
- سرگرم می‌شوید (پاداش). تخمه خوردن آنقدر مشغول‌تان می‌کند که بازی بد بازیکنان تیم‌تان را زیر سایه خود می‌برد! در حین خوردن تخمه، اعصاب‌تان راحت‌تر است.
بسیار خب… حالا میخواهیم ببینیم چطور میتوان از این ساختار استفاده کرد تا به عادت جدیدی خو بگیریم و آن ها را ماندگار کنیم.
بخش اول: برای عادت جدیدتان “یادآور” درست کنید
مثلاً می‌خواهید روزی هشت لیوان آب بخورید تا پوست شاداب‌تری داشته باشید. اگر به دوستان و آشنایانتان بگویید، احتمالاً به شما توصیه خواهند کرد که باید روی کنترل نفس و اراده و اینجور چیزها کار کنید! اما حقیقت این است که انگیزه، سلاح خیلی خوبی برای به خاطر سپردن عادتی جدید و تکرار کردن آن، محسوب نمی‌شود. به همین دلیل، یادآور بخش خیلی مهمی از خلقِ عادت جدید است. در واقع یادآور خوب، کاری به انگیزه و حافظه شما ندارد و کار خودش را می‌کند.
برگردیم به شما که می‌خواستید روزی هشت لیوان آب بخورید. اگر یکی از این بطری های شیک و جذاب آب را تهیه کرده باشید و آن را جایی کنار یخچال بگذارید، هر بار که برای بررسی کردن محتویات یخچال مراجعه می کنید، ناخودآگاه چشم‌تان به آن بطری می‌افتد. دیدن این بطری به شما یادآوری می‌کند که الان وقت آب خوردن است.
View this post on Instagram
برای انتخاب یادآور می‌توانید کارهای بهتری هم بکنید. مثلاً لیست کارهایی که هر روز خودتان انجامشان می‌دهید، یا هر روز برایتان اتفاق می‌افتند را یادداشت کنید. این لیست کلی چیز را شامل می‌شود. مثلاً هر دفعه که سر سفره منتظر ناهار نشسته‌اید، یا هر دفعه که شیر آب دستشویی را باز می‌کنید، یا هر دفعه که پشت چراغ قرمز گیر می‌کنید. این مواقع می‌تواند یادآور شما برای تمرین ذهنی مکالمه زبان انگلیسی باشد.
مثال ساده‌اش همین کاری است که خانواده‌های مسیحی انجام میدهند و موقعی که سر میز شام نشسته‌اند، قبل از دست بردن به قاشق و چنگال، اول دستشان را به همدیگر میدهند و شکر نعمت می‌کنند، تا شکرگزاری (به معنی خوشحال بودن از چیزهایی که دارند) برایشان تبدیل به عادت شود.
بخش دوم: عادتی انتخاب کنید که شروع کردنش آسان باشد
قلق کار این است که آنقدر آسانش کنید تا رویتان نشود انجامش ندهید! نکته اینکه بین انتخاب هدف و انتخاب عادت تمایز قائل شوید. چون اصلاً مثل هم نیستند.
در این مورد سنگ بزرگ همیشه علامت نزدن است. مثلا پای مسابقات المپیک ننشینید و ناگهان به این فکر بیوفتید که چرا من نتوانم مانند مایکل فلپس شنا کنم یا مثل اوسین بولت بدوم. مگر به غیر از این ۲۵ کیلو اضافه‌وزن چه چیز دیگری از آنها کم دارم! همین روحیه و شور و اشتیاق را حفظ کنید. اما، واقعیت می‌گوید تغییرات پایدار حاصل عادت روزانه است، نه از این رو به آن رو شدنِ یک‌دفعه‌ای.
به عبارت دیگر اگر می‌خواهید عادت جدیدی را شروع کنید تا سالم‌تر، موفق تر و پولدارتر زندگی کنید از کم شروع کنید. آنقدر آسان که از انجام ندادنش خجالت بکشید. در آن ابتدا، عملکرد خیلی مطرح نیست. فقط باید به آن شخصی تبدیل شوید که فلان کار (عادت) جزئی از خلق و خویش محسوب می‌شود. یک گرمکن بپوشید و ۷ دقیقه نرمش کنید. اگر همین ۷ دقیقه را هر روز تکرار کنید، تبدیل به عادتان می‌شود. بعداً می‌توانید زمان و شدت تمرین را بالا ببرید. فعلاً فقط به همین قناعت کنید. بنابراین عادت جدیدی برای خود انتخاب کنید. بعد از خودتان بپرسید: “چطور می‌توانم این عادت را به حدی آسان کنم که رویم نشود بگویم نه؟”
بخش سوم: پاداش‌تان چیست؟
یادتان باشد حتماً بعد از انجام هر عادت، حتی عادتی بسیار ساده، جشن خوشحالی بگیرید. کسی را دیده‌اید که کاری را دوست نداشته باشد و دلش بخواهد هر روز انجامش بدهد؟ (حتی اگر پای پول در میان باشد) اگر قرار باشد کاری را به قصد تبدیل شدن به عادت انجام بدهیم، خیلی مهم است که بعد از هر بار انجام دادنش به خودمان پاداش بدهیم.
مثال: سه هفته است که در باشگاه فیتنس ثبت نام کرده ام. هر دفعه بعد از پایان جلسه تمرینی به خودم میگویم: “تمرین خوبی بود، عرقم در اومد!”، یا “امروز هیکل جذاب تری از روزهای گذشته دارم!”
اگر بتوانید این حس پیروزی یا موفقیت را به خودتان القاء کنید، احتمال اینکه سر ماه باشگاه خود را با توجیحاتی غیر حقیقی فراموش کنید خیلی کمتر می‌شود. بعد از هر کدام این کارها به پشت خود بزنید و خودتان را تشویق کنید.
هبیت ترکر، ردگیر عادات هفتگی دستیار من
درج کردنی هبیت ترکر دستیار من بر اساس همین قواعد روانشناختی ایجاد یک عادت طراحی شده است که می توانید آن را بصورت رایگان از سایت دستیار من دانلود کنید.
خصوصیت بی همتای درج کردنی های دستیار من این است که می توانید آن ها را در قسمت مخصوص “یادداشت، درج” دفتر دستیار من یا برگه پلنر روزانه دستیار من الصاق کنید و آن را همیشه همراه خود داشته باشید.
در این درج کردنی می توانید تا ۱۰ عادت روزانه را ثبت کرده و انجام آن عادت ها را ردگیری کنید. در قسمت عادت، روال یا خود عادت را بنویسید و در قسمت پاداش، پاداشی را که برای تکرار عادت (یا عدم تکرار عادتی منفی) در نظر گرفته اید را بنویسید.
هر روزی که موفق به انجام آن عادت می شوید، تیک بزنید. هدف تیک زدن همه هفت روز هفته برای رسیدن به پاداش است. دایره هایی که پشت سر هم و بدون فاصله تیک می خورند را با خط بین آنها، زنجیر وار به هم متصل کنید. بنابراین تلاش کنید تا روزی از قلم نیوفتد، وگرنه نمی توانید دایره هایی که بینشان یک خانه تیک نخورده وجود دارد را به هم وصل کنید.
همین امروز لیست عادات خوب و بدتان رو بنویسید و کار کردن روی آن ها را شروع کنید. تجربیات خود را از موفقیت یا شکست خود در کار روی عادت هاتان با ما به اشتراک بگذارید. اولین عادتی که مایل هستید به سراغش بروید کدام است؟
دانلود رایگان هبیت ترکر، ردگیر عادات هفتگی
